ศัลยกรรม

ฟันคุดคืออะไร
ฟันคุดคือฟันที่ไม่สามารถขึ้นได้เต็มซี่เองในช่องปากโดยมีสิ่งกีดขวางการขึ้นเช่น ฟันซี่ข้า งเคียงหรือเหงือก โดยสาเหตุมาจากขากรรไกรมีพื้นที่ไม่เพียงพอต่อการขึ้น
ฟันฝังคืออะไร
ฟันที่ไม่สามารถขึ้นในช่องปากได้ตามปกติเหมือนกับฟันคุด โดนล้อมด้วยกระดูกโดยรอบ มักอยู่ลึกกว่าฟันคุด พบในคนไข้ที่มีพื้นที่ในการเรียงของฟันไม่เพียงพอหรือบางรายที่มีจำนวนซี่ฟันเกิน มัก พบบ่อยในตำแหน่งซี่ฟันเขี้ยว ฟันกรามน้อย หรือฟันหน้าบนในคนไข้ที่มีฟันเกิน
ฟันคุด/ฟันฝังส่งผลเสียอย่างไร
-
ในระยะยาวจะทำให้กระดูกรอบรากฟันหรือรากฟันซี่ข้างเคียงละลายได้ เนื่องจากฟันคุดที่สามารถขึ้นพ้นเหงือกออกมาได้แต่อยู่ในลักษณะเอียงไม่เป็นไปตามแนวฟันเหมือนฟันที่ขึ้นปกติส่งผลให้มีแรงดันชนกับฟันซี่ข้างเคียง
-
ฟันฝังส่งผลให้ฟันที่อยู่ข้างเคียงเปลี่ยนตำแหน่งไป หรือมีโอกาสทำให้รากฟันข้างเคียงเกิดการละลาย
-
สามารถเกิดการผุของฟันได้ง่ายเนื่องจากไม่สามารถทำความสะอาดบริเวณนั้นได้ เมื่อเกิดการผุคนไข้มักจะไม่รู้ตัว เชื้อโรคสามารถผุทะลุถึงชั้นโพรงประสาทฟันได้เร็วกว่าปกติเนื่องจากบริเวณที่ฟันคุดขึ้นชนมีผิวชั้นเคลือบฟันและชั้นเนื้อฟันน้อยกว่าด้านบนของฟัน

4. บริเวณเหงือกที่ปกคลุมเกิดการอักเสบ เนื่องจากมีเศษอาหารที่คนไข้รับประทานเข้าไปตกค้างอยู่บริเวณใต้เหงือก ไม่สามารถทำความสะอาดได้ ส่งผลให้คนไข้เกิดอาการปวด บวม
จะทราบได้อย่างว่ามีฟันคุด/ฟันฝังหรือไม่
ในลำดับแรกคนไข้สามารถสังเกตเห็นได้ด้วยตนเองว่ามีเนื้อฟันเล็กๆโผล่ขึ้นมาพ้นเหงือก คนไข้บางท่านอาจมีอาการปวดบวมร่วมด้วย แนะนำให้พบทันตแพทย์เพื่อเอกซเรย์ช่องปาก โดยการเอกซเรย์นี้จะทำให้เห็นสุขภาพช่องปากของคนไข้ได้เกือบทั้งหมด รวมถึงตำแหน่งฟันคุดและฟันฝัง
คนส่วนใหญ่มักจะเข้าใจว่าฟันซี่สุดท้ายคือฟันคุดเสมอ แต่ตามความจริงแล้วหากฟันซี่สุดท้ายสามารถขึ้นได้เต็มซี่ ฟันซี่นั้นก็ไม่ได้ถือว่าเป็นฟันคุด

ภาพด้านบนคือฟิล์ม X-ray ที่มีฟันคุดและฟันฝัง
ภาพด้านล่างคือฟิล์ม X-ray ที่ไม่มีฟันคุดและฟันฝัง
การผ่า/ถอนฟันคุดและฟันฝัง
มีโอกาสเกิดอันตรายหรือผลแทรกซ้อนอะไรหรือไม่
ความเสี่ยงจากการการผ่า/ถอนฟันคุดและฟันฝังคล้ายกับความเสี่ยงจากการถอนฟันทั่วไปเช่น ความเสี่ยงจากอาการเลือดออกมาก ความเสี่ยงในการติดเชื้อ บางกรณีอาจเกิดอาการชาหลังการผ่า/ถอนฟันในซี่ฟันคุดที่มีความลึกและใกล้เส้นประสาทแต่ไม่มีผลต่อการควบคุมกล้ามเนื้อใบหน้า
ซึ่งสามารถจำกัดความเสี่ยงเหล่านี้ได้โดยการแจ้งประวัติโรคประจําตัวกับทันตแพทย์ผู้รักษาและปฏิบัติตามคำแนะนำหลังการผ่า/ถอนฟันอย่างดี








